Kabinet bevestigt dat toegang tot het recht een groot goed is
Op 21 februari heeft de Tweede Kamer een motie van de heer Stoffer aangenomen. In die motie werd de regering verzocht te verkennen of er verdergaande eisen moeten worden gesteld aan de representativiteit van belangenorganisaties als zij een gerechtelijke procedure aanhangig maken omdat zij een misstand constateren. SBF vindt het verontrustend dat deze motie is aangenomen. Maatschappelijke organisaties moeten zonder restricties, anders dan waar de wet nu al in voorziet, op kunnen komen voor de belangen van (groepen van) mensen en hen een stem kunnen geven.
Wij zijn dan ook blij dat minister Weerwind, deze week, per brief aan de Tweede Kamer heeft laten weten dat het kabinet dit niet gaat onderzoeken. Wij zien deze kabinetsreactie als een bevestiging van het feit dat een sterk en onafhankelijk maatschappelijk middenveld een van de fundamenten is van onze democratische samenleving.
Een belangrijke functie van maatschappelijke organisaties is immers dat zij wijzen op misstanden in de samenleving. Het is essentieel dat de overheid zorgt voor voldoende ruimte voor agendasetting en tegenspraak. Een laatste instrument daarbij is de mogelijkheid om herstel van misstanden bij een Nederlandse rechter af te dwingen. Dit democratisch recht mag niet ingeperkt worden.
Het besluit om het verzoek nu naast zich neer te leggen is volgens het kabinet een logisch gevolg van de besluitvorming over de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (Wamca) die op 1 januari 2020 in werking is getreden. Dit wetsvoorstel is destijds met algemene stemmen aangenomen door zowel de Tweede als de Eerste Kamer en bevat al strenge eisen voor representativiteit, schrijft de minister. In 2025 wordt de WAMCA geëvalueerd en worden alle aspecten van (de werking van) de nieuwe regeling betrokken, waaronder ook het vereiste van voldoende representativiteit. Wij zullen inzetten op betrokkenheid bij die evaluatie en op het voorkomen van inperking van de ruimte van maatschappelijke organisaties.
Klik hier voor de link naar de brief van minister Weerwind.